Eşitmə cihazı eşitmə qabiliyyəti zəif olan şəxslərə səsləri daha aydın və güclü eşitmək imkanı verən elektron tibbi vasitədir. Bu cihazlar əsasən audioloji testlər nəticəsində fərdi ehtiyaclara uyğun seçilir. Müasir rəqəmsal eşitmə cihazları səsləri yalnız gücləndirmir, həm də onları emal edir – arxa fon səsini azaldır, tezliyi tənzimləyir və istifadəçinin eşitmə profilinə uyğunlaşdırır.
Sadə səs gücləndirici cihazlar (PSAP – Personal Sound Amplification Products) tibbi cihaz sayılmır. Onlar adından da göründüyü kimi, ətraf səsləri sadəcə daha yüksək eşitmək üçün hazırlanıb. Bu cihazlar tez-tez ovçular, konfranslara qatılanlar və ya müvəqqəti zəif eşidən şəxslər tərəfindən istifadə olunur. Ancaq eşitmə itkisi olan şəxslər üçün düzgün seçim deyildir.
Əgər sizdə rəsmi olaraq eşitmə itkisi diaqnozu qoyulubsa, mütləq eşitmə cihazı istifadə etməlisiniz. Sadə gücləndiricilər səsləri bərabər şəkildə artırdığından, həm səs keyfiyyətini pisləşdirə bilər, həm də qulağa zərər verə bilər. Doğru cihaz seçimi yalnız audioloq tərəfindən aparılmış eşitmə testi əsasında mümkündür.
Əşitmə cihazı qiymətləri modellərə və texniki xüsusiyyətlərə görə dəyişir. Ən sadə modellər 200 AZN-dən başlayır, daha inkişaf etmiş funksiyalara malik cihazlar isə 2000–3000 AZN arasında dəyişə bilər. Bəzi hallarda Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən pulsuz və ya güzəştli şərtlərlə cihazlar təqdim olunur. Bu, xüsusilə uşaqlar və əlillik statusu olan şəxslər üçün əlçatan bir dəstəkdir.
Eşitmə cihazı sadəcə texniki alət deyil – o, istifadəçinin həyat keyfiyyətini yüksəldən, sosial həyatı ilə yenidən bağ quran bir vasitədir. Əgər sizdə və ya yaxınlarınızda eşitmə ilə bağlı çətinlik varsa, mütləq şəkildə audioloqa müraciət edin və tibbi cihaz seçimində peşəkar rəyə əsaslanın. Unutmayın, ucuz və keyfiyyətsiz sadə səs gücləndiricilər yanlış istifadədə daha çox zərər verə bilər. Sağlamlıq heç zaman riskə atılmamalıdır.
Eşitmə problemi yaşayan şəxslər üçün düzgün cihaz seçimi sağlamlıq baxımından olduqca vacibdir. Əgər sizdə rəsmi şəkildə eşitmə itkisi diaqnozu qoyulubsa, sadə səs gücləndirici deyil, mütləq şəkildə eşitmə cihazı istifadə olunmalıdır.
Sadə səs gücləndiricilər səsləri fərq qoymadan, bütün ətraf səsləri bir anda və bərabər səviyyədə yüksəldir. Bu isə yalnız faydasız deyil, bəzən zərərli də ola bilər. Çünki:
· Eşitmə sinirlərinə zərər verə bilər: Bütün səslərin eyni dərəcədə yüksəldilməsi nəticəsində, qulaq yüksək səslərə məruz qala bilər və bu da eşitmə sinirlərini zədələyə bilər.
· Səs keyfiyyətini pisləşdirir: Arxa fon səsi ilə ön plandakı vacib səsləri ayıra bilmədiyi üçün səs çirkliliyi yaradır.
· Səhv diaqnoz və gecikmiş müalicə: Sadə gücləndirici istifadə edən şəxs bəlkə də ciddi eşitmə itkisini hiss etmir və bu da həkimə vaxtında müraciət etməməyə səbəb ola bilər.
· Tibbi tənzimləmə yoxdur: Bu cihazlar audioloji test nəticələrinə uyğunlaşdırılmadığı üçün istifadəçiyə uyğun olmayan səs səviyyələri ilə işləyir və qulaq üçün təhlükəli ola bilər.
Bütün bu səbəblərə görə, sadə səs gücləndiricilər yalnız qısa müddətli və qeyri-tibbi məqsədlər üçün istifadə edilməlidir – məsələn, ovçuluq zamanı və ya qısa zamanlı konfranslarda.
Əgər siz və ya yaxınlarınız eşitmə itkisi ilə bağlı narahatlıq keçirirsinizsə, ilk atılmalı addım audioloq müayinəsi və eşitmə testi olmalıdır. Yalnız bundan sonra sizə uyğun olan texnologiya – yəni eşitmə cihazı təyin edilə bilər.