Bax indi, düz danışaq. Bir gün oyanırsan və fikirləşirsən ki, “mən niyə bu qədər yorğunam?” Sonra yadına düşür ki, dünən günboyu normal heç nə yeməmisən. Bir az çay, bir tikə çörək, bir də hansısa yerdə “snack”. Əlbəttə ki, enerji olmayacaq. Protein sıfır.
Və bəlkə də mən bunu çox düşünürəm, amma elə gəlir ki, insanlar “protein” sözünü eşidəndə dərhal idman zalı, əzələ, ağır çəkilər filan təsəvvür edir. Halbuki bədən sadəcə yaşamaq üçün belə proteinə möhtacdır. Həmişə. Hər gün.
Anyway. Gəl indi qidaların özünə keçək.
Əzələ tikmək üçün, tamam.
Amma iş bununla bitmir.
Protein həm də:
• toxluq yaradır
• saçları, dırnaqları möhkəmləndirir
• immuniteti aktivləşdirir
• metabolizmi bir az sürətləndirir
• və bir də… nə bilim… özünü yaxşı hiss etdirir
Düzünü deyim, keçən həftə gecə saat 2-də oturub hansısa qrafiki düzəldirdim, enerji sıfır, yuxu gəlir… Birdən yadına düşür ki, səhərdən protein adına bir şey yeməmisən. Gedib yumurta qızartdım, inanırsan? On dəqiqəyə beynim açıldı. Bu, mənə yetərli sübutdur.
Bu hissədə bir az qarışıq danışacağam, xəbərdarlıq edim. Çünki beynim bu siyahıları düz xəttlə vermir.
Sözün düzü, çox da sevmirəm, amma etiraf edirəm ki, “protein artırmaq” deyəndə birinci bu gəlir ağla.
100 qramda 22–24 q protein.
Sakit, neytral dad — qızart, bişir, sobaya ver, hər şey olur.
Səhər, günorta, axşam — fərqi yoxdur.
Bir yumurtada 6 qram protein və beynə qəribə şəkildə xoş təsir.
Çox adamın sevmədiyi, amma möcüzə kimi işləyən qida.
100 qramda 18 q protein.
Qarnı doyurur, gec həzm olunur. Sanki bədən “relax” vəziyyətinə keçir.
Yaxşı bişiriləndə demək olar ki, mükəmməldir.
100 qramda 26 q protein.
Bir az bahadır, amma effektinə dəyər.
Omega-3 + protein.
Bir az “luxury” hissi gətirir. 20 q protein — çox yaxşı göstərici.
Bitki proteinini sevənlər üçün əla seçim.
Yüksək lif + kifayət qədər protein + uzun toxluq.
Bir az da qaz yaradır… amma həyat belədir.
“Healthy snack” kimi çox yaxşıdır.
Kalorisi yüksəkdir, amma proteini də yaxşı: 100 qramda 12–16 q.
Bax, burada adamlar həmişə çaşır. Çünki hamı üçün eyni deyil.
• İdman etməyən biri üçün: 1–1.2 q protein / 1 kq bədən çəkisi
• Yüngül məşq edən üçün: 1.4–1.6 q
• Əzələ artımı istəyən üçün: 1.8–2.2 q
Məsələn:
70 kq çəkili biri gündə 100–140 q protein yeməlidir.
Bu qədər. Çox da mürəkkəb deyil.
Bura gəl, ən real hissə buradır.
• 2 yumurta
• 1 dilim pendir
• 1 stəkan kefir
Cəmi təxminən: 25–28 q protein
• Toyuq filesi + düyü + tərəvəz
30–35 q protein
• Yunan qatığı və ya kəsmik
15–20 q
• Mərcimək şorbası və ya mal əti porsiyası
25–30 q
Gündəlik toplam: 95–120 q
İdman edən biri üçün çox normal, etməyən biri üçün isə əladır.
Bəli, amma həddindən çox olarsa böyrəklər üçün yük yaradır. Normal balans ən təhlükəsizidir.
Bəzi hallarda bəli, bəzilərində isə yox. Birlikdə istifadə etmək ən yaxşı seçimdir.
Xeyr. Problem zülalda yox, kalori çoxluğundadır.
Xeyr. Amma praktik baxımdan çox rahatdır.
Bir dəfə axşam yeməyini keçmişdim. “Heç nə olmaz” demişdim.
Sonra gecə saat 11-də elə ac oldum ki, soyuducunun qabağında dayanıb fikirləşirdim ki, niyə bu qədər halsızam. Səhər isə əzələlər ağrıyırdı. Səbəb çox sadə idi — günboyu protein demək olar ki, yox idi.
Bədən bunu hiss edir.
Enerjini hiss edir.
Zəifliyi hiss edir.
Protein artırmaq düşündüyündən daha sadədir. Sadəcə düzgün qidaları seçməlisən və bir az ardıcıllıq olmalıdır.
AZ − AZN
