Məsələnin əsas hissəsindən başlayaq.
Bədən bəzən çox qəribə davranır. Sən özünü normal hiss edirsən, amma o, arxa planda nəsə demək istəyir. Bir dəfə ayaqda yüngül uyuşma olur. Sonra soyuq əllər. Bir az başın gicəllənir. “Yəqin yorğunluqdur” deyib keçirirsən. Amma keçmir.
Çünki qan dövranı səssiz xəbərdarlıq sistemidir.
Sən onu hiss etməsən də, o səni çoxdan hiss edir.
Zəif qan dövranı bəzən düşündüyündən daha ciddi siqnaldır.
Bəzən heç nə.
Bəzən isə hər şey. Qəribə, qarışıq simptomlar.
ayaqda damar tutulmasi başlayanda əvvəlcə adi yorğunluq kimi hiss olunur. Amma əslində qan damar sistemi artıq yüklənir. İçdiyin kofe, stress, az su qəbul etmək — hamısı vəziyyəti ağırlaşdırır. Bir dəfə ayağa duranda sanki ayağın “özünə gəlmir”. Çox sürətli boşluq hissi.
Bədən “dayan, nəsə səhvdir” demək istəyir.
Bu, sadəcə soyuq hava deyil.
Bütün otaq isti olur, amma əllərin buz kimi qalır. Bu, zəif qan dövranının klassik əlamətidir.
Əllərdə uyuşma?
Ayaqlarda uyuşma?
Sərinlik hissi?
Qan dövranının gedişində problem var.
Bəziləri bunu dəmir çatışmazlığı ilə qarışdırır və bəli — qan azligi və qan azligi elametleri də eyni simptomları yaradır. Uşaqlarda isə bu daha qabarıq olur: usaqlarda qan azligi elametleri çox vaxt valideynlər tərəfindən ya gec, ya da fərqli səbəblər kimi qəbul edilir.
beyin qan dövranı pozğunluğu dedikdə çoxları elə bilir ki, bu yalnız yaşlılarda olur. Amma yox. Stress, uzun müddət oturmaq, boyun əzələlərinin gərginliyi — hamısı beyin qan dövranını zəiflədir.
Simptomlar çox tanışdır:
fokusun itməsı
gözlərin qarşısında qaralma
hərəkətə başlayanda yüngül bulanıqlıq
“sanki beynim dumanlıdır” hissi
İnsanlar bunları yorğunluq, az yatmaq və ya iş stressi kimi izah edir. Amma bəzən damar tutulması bu simptomların kökündə olur.
Əgər ürək zəif vurursa — qan dövranı da zəif olur. Bu qədər sadə.
Amma hiss etdirdikləri sadə deyil:
sinədə ağırlıq
nəfəs darlığı
ayaqlarda şişkinlik
tez yorulma
pilləkən çıxanda gücün sürətlə azalması
urek zeifliyi elametleri çox vaxt nəzərə alınmır. İnsan “mən gəncəm” deyib əhəmiyyət vermir.
Amma xəstəlik yaş seçmir. damar tutulması riskləri də eyni şəkildə.
damar tutulması deyiləndə insanlar dərhal infarktı düşünür. Amma infarkt son nəticədir. Ondan əvvəl damar tutulması aylarla xəbərdarlıq edir.
urek damar tutulmasi elametleri və ayaqda damar tutulmasi hər ikisi fərqli formada özünü göstərir:
gəzəndə tez yorulma
ayaqlarda ağırlıq
hərəkət edəndə sancı
gecələr ayaqlarda narahatlıq hissi
Bu simptomların üstünə qan azligi, zəif qan dövranı və aşağı təzyiq də əlavə olunarsa — problem tam formalaşır.
Bədən burada çox yaradıcı davranır.
Bəzən heç düşünmədiyin siqnallar ortaya çıxır:
davamlı yorğunluq
ani nəfəs darlığı
ayağa qalxanda başgicəllənmə
barmaqlarda elektrikvari titrəmə
topuqlarda şişkinlik
Bunların hər biri “qan dövranı işləmir” mesajıdır.
İlk iki səbəb məlumdur:
oturaq həyat tərzi
qeyri-sağlam qidalanma
Amma üçüncü daha gizlidir:
omega 3 çatışmazlığı.
omega 3 damar elastikliyini qoruyur, qanın axıcılığını artırır və damar tutulması riskini azaldır. Onun çatışmazlığında:
qan daha qatı davranır
damarlar daha tez yorulur
ürək daha çox güc sərf edir
omega 3 faydaları çoxdur, amma insanlar daha çox omega 3 qiymeti barədə soruşur. Halbuki qiymətdən daha vacibi — uzunmüddətli təsirdir.
Sadəcə vitaminlər deyil.
Amma bəziləri əvəzedilməzdir:
omega 3
dəmir
B12
maqnezium
Dəmir → oksigen daşınmasını təmin edir
Omega 3 → damar elastikliyini yaxşılaşdırır
B12 → sinir və qan hüceyrələrini dəstəkləyir
Maqnezium → damarların rahatlamasına təsir edir
Qan dövranı pozğunluğu həmişə dərmanla düzəlmir. Bəzən bədən sadəcə dəstək istəyir.
Soyuq əllər, ayaqlarda uyuşma, yorğunluq və başgicəllənmə.
Fokus itməsi, dumanlı düşüncə, yüngül disbalans.
omega 3, B12, dəmir və maqnezium.
Gəzinti zamanı ağrı, ayaqda sancı və sinədə ağırlıq hiss olunanda.
Bəli, amma səbəb düzgün müəyyən olunmalıdır.
Bədən daim danışır.
Amma çox vaxt biz onu görməməyə çalışırıq.
Zəif qan dövranı kiçik simptomlarla başlayıb böyüyə bilən vəziyyətdir. Soyuq əllər, uyuşan ayaqlar, tez yorulma, başgicəllənmə — bunların heç biri təsadüf deyil.
qan damar sistemi nəyisə demək istəyir.
Sadəcə dinləmək lazımdır.