Kollagen, bədənin ən vacib zülallarından biridir. Dərinin elastikliyini qoruyur, oynaqları gücləndirir və ümumi sağlamlığı dəstəkləyir. Yaşlandıqca azalır və balanslı qəbul daha da əhəmiyyətli olur.
Kollagen bədənimizin ən çox rast gəlinən zülalıdır və bütün strukturun təməl daşlarından biri hesab olunur. Dərinin, saçın, dırnaqların, oynaqların, sümüklərin, damarların və əzələlərin sağlamlığı kollagenin mövcudluğundan asılıdır. Onu bədənin 'yapışqanı' da adlandırırlar, çünki hüceyrə və toxumaları bir yerdə saxlayır. Yaş artdıqca kollagen istehsalı azalır və bu, həm gözlə görünən, həm də daxili sağlamlıqla bağlı bir sıra dəyişikliklərə gətirib çıxarır. Məsələn, qırışların yaranması, dərinin sallanması, oynaqlarda ağrı və hərəkət çətinliyi – bütün bunların səbəbi çox vaxt kollagen çatışmazlığıdır.
-Dəri sağlamlığı: Kollagen dərinin elastikliyini qoruyur, quruluğun və qırışların qarşısını alır.
- Oynaqlar və sümüklər:Qığırdaq toxumasının əsas tərkibi kollagendir. O, hərəkət zamanı sürtünməni azaldır, sümükləri möhkəmləndirir.
- Saç və dırnaqlar: Saçların parlaq, dırnaqların isə möhkəm qalmasına yardım edir.
- Daxili orqanlar: Damar divarları, əzələlər və hətta həzm sistemi də kollagenin mövcudluğundan faydalanır.
- Yara sağalması: Kollagen toxumaların regenerasiyasında mühüm rol oynayır və yaraların tez sağalmasına kömək edir.
İnsan bədənində 20-dən çox kollagen növü mövcuddur, lakin əsas 4 növ daha vacibdir:
- Tip I: Dərinin, sümüklərin, vətərlərin əsas komponentidir. Bədənin kollagen ehtiyatının 90%-ni təşkil edir.
- Tip II: Oynaq qığırdaqlarında yerləşir. Oynaqların sağlam hərəkəti üçün vacibdir.
- Tip III: Əzələlərdə və damar divarlarında olur. Damar elastikliyini qoruyur.
- Tip IV: Dərinin alt qatında və daxili orqanlarda yerləşir.
Bu növlərin hər biri spesifik funksiyaya malikdir və onların balansı orqanizmin ümumi sağlamlığı üçün vacibdir.
Kollageni birbaşa qida ilə qəbul etmək çətin olsa da, bəzi məhsullar onun sintezini dəstəkləyir:
- Sümüklü bulyon (mal və toyuq sümüklərindən hazırlanmış)
- Balıq və dəniz məhsulları
- Toyuq dərisi və qığırdaqları
- Yumurtanın ağı
- Jelatin məhsulları
Bundan əlavə, C vitamini kollagen istehsalı üçün vacibdir. Portağal, kivi, bolqar bibəri kimi qidalar bədənin kollagen sintezini artırır.
Son illərdə kollagen əlavələri çox geniş istifadə olunmağa başlanıb. Toz, kapsul və maye şəklində mövcuddur. Dərinin elastikliyini artırmaq, qırışları azaltmaq və oynaq sağlamlığını gücləndirmək üçün qəbul edilir. Araşdırmalar göstərir ki, gündəlik kollagen əlavəsi qəbul etmək 8-12 həftə ərzində dəridə nəzərə çarpan yaxşılaşma yarada bilər. Eyni zamanda oynaqlarda sərtliyin azalmasına və hərəkət rahatlığının artmasına təsir göstərə bilir. Bəzi araşdırmalara görə kollagen əlavələri sümük sıxlığını da artıraraq osteoporoz riskini azalda bilər.
- Dərinin quruması və elastikliyini itirməsi
- Qırışların və sallanmanın artması
- Saç tökülməsi, dırnaqların tez sınması
- Oynaq ağrıları və hərəkət məhdudiyyəti
- Sümüklərin kövrəkləşməsi
- Yaraların gec sağalması
Yaş artdıqca bədəndə kollagenin azalması təbii prosesdir, lakin qeyri-sağlam həyat tərzi bu prosesi daha da sürətləndirə bilər.
- Siqaret çəkmək
- Alkoqol istifadəsi
- Günəş şüasına uzunmüddətli məruz qalmaq
- Stress və yuxusuzluq
- Şəkərlə zəngin qidalanma
- Çirklənmiş mühitdə yaşamaq
Bu amillər bədəndə kollagenin parçalanmasını artırır və erkən qocalmaya səbəb olur. Xüsusilə siqaret kollagen liflərini zəiflədir və dərini daha tez qocaldır.
- C vitamini ilə zəngin qidalar qəbul etmək
- Proteinlə zəngin pəhriz saxlamaq
- Balıq yağı və omeqa-3 yağ turşuları qəbul etmək
- Günəşdən qorunmaq və dərini ultrabənövşəyi şüalardan müdafiə etmək
- Sağlam həyat tərzi – mütəmadi idman, kifayət qədər yuxu və stressin azaldılması
- Antioksidantlarla zəngin qidalar (yaşıl çay, giləmeyvələr) qəbul etmək
Əlavə olaraq, kollagen tozları və kapsulları da düzgün istifadədə effektiv ola bilər, lakin həkim məsləhəti olmadan uzunmüddətli istifadəsi tövsiyə edilmir.
Elmi tədqiqatlar göstərir ki, kollagen əlavələrinin istifadəsi təkcə dəri və oynaqlara deyil, həm də bağırsaq sağlamlığına müsbət təsir göstərə bilər. Bəzi mütəxəssislər kollagenin bağırsaq divarını möhkəmləndirərək həzm problemlərinin azaldılmasında rol oynadığını bildirirlər. Həmçinin, kollagenin ürək-damar sağlamlığında damar elastikliyini qorumaqla faydalı ola biləcəyi düşünülür.
Kollagen bədənin həm gənc, həm də sağlam qalması üçün vacibdir. O, dəri elastikliyini qoruyur, oynaqların hərəkətini təmin edir və sümükləri gücləndirir. Yaş artdıqca kollagenin azalması qaçınılmaz olsa da, düzgün qidalanma, sağlam həyat tərzi və keyfiyyətli əlavələrlə bu prosesi yavaşlatmaq mümkündür. Həm gözəllik, həm də sağlamlıq üçün kollagenin rolu əvəzolunmazdır.
Avis Aptek, Azərbaycanda geniş filial şəbəkəsinə sahib olan, online aptek xidmətində və dərman sifarişi sahəsində lider mövqedə duran brenddir. Rəsmi onlayn aptek platforması Avismed.az vasitəsilə siz dərmanlar, vitaminlər, uşaq məhsulları və tibbi vasitələri rahatlıqla sifariş edə bilərsiniz.
Platforma müştərilərinə sürətli çatdırılma, orijinal məhsul zəmanəti və peşəkar xidmət təqdim edir. İstər fiziki mağazalar, istərsə də rəqəmsal xidmət vasitəsilə Avis Aptek hər kəsin sağlamlıq ehtiyacına cavab verir.
Sağlamlığınızı qorumaq üçün doğru ünvanı seçin.Rahat sifariş verin, dərmanlarınız Avis Aptek ile tez bir zamanda ünvanınıza gəlsin!
AZ − AZN
